ชีวิตรถไฟเหาะของ T-POP ที่แมสบ้าง เงียบบ้าง กับอนาคตที่พร้อมส่งเสียงให้คนได้รู้จัก


“วี๊ด บูมบูมบูม เราบูมบูมบูม ให้ตูมตูมตูม รวมเป็นใจเดียวกัน”
“โอม มะลึกกึ๊กกึ๋ยส์ มะลึกกึ๊กกึ๋ยส์ มะลึกกึ๊กกึ๋ยส์ เพี้ยง”
“โอเคนะคะ นะคะ เจอะกันสักแป๊ปนึง”
“แฟนจ๋าฉันมาแล้วจ้ะ อยู่นี่แล้วน่ะ เขยิบมาใกล้ใกล้ อะตาลาวา”
สารพัดท่อนเพลงฮิตที่เด็กมิลเลนเนียลในวัยกระเตาะพร้อมส่ายสะโพกโยกย้าย โชว์ลีลาเท้าไฟและแหกปากร้องเพลงสุดเสียง แถมฉายแววอนาคตนักร้องด้วยการกำมือเป็นไมค์หลอกมาจ่อที่ปาก แล้วให้ห้องน้ำเป็นเวที 7 สีคอนเสิร์ต ถ้านี่คือความสนุกในวัยเด็กเมื่อได้ฟังเพลงไทยป็อป หรือทีป็อป (T-Pop) … เราคือเพื่อนกัน!
.
T-POP รสชาติใหม่ของวงการเพลงไทย?
ต้องบอกว่า T-POP ไม่ใช่เรื่องใหม่ในวงการเพลงไทย เพราะกระแสเพลงป็อปมีมาตั้งแต่พ.ศ. 2520 อย่างวง The Impossible และ Grand Ex ศิลปินยุคบุกเบิกที่ทำให้เรารู้จักทีป็อปในชื่อ ‘เพลงสตริง’ ซึ่งได้รับอิทธิพลแนวเพลงมาจากฝั่งตะวันตก ประกอบไปด้วยป็อป ร็อก อาร์แอนด์บี หรือแดนซ์ ซึ่งไทยป็อปเข้าสู่กระแสหลักอย่างจริงจังช่วงพ.ศ. 2530 เป็นต้นมา
.
ศิลปินที่เรารู้จักมักจี่เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็น ‘ธงไชย แมคอินไตย์’ ศิลปินเดี่ยวที่มีเพลงฮิตนับไม่ถ้วน ‘ติ๊ก ชิโร่’ เจ้าพ่อเพลงแดนซ์ป็อป ‘ลิฟท์กับออย’ คู่หูที่ปลุกกระแสศิลปินดูโอ ‘2002 ราตรี’ เกิร์ลกรุ๊ปเท้าไฟ มาจนถึง ‘Kamikaze’ ค่ายเพลงวัยรุ่นที่โด่งดังในหน้าประวัติศาสตร์ทีป็อป และยังมีอีกหลายวงที่ไม่ได้เอ่ยถึง ซึ่งวันที่เรายังไม่เห็นเคป็อป (K-pop) เริ่มตั้งไข่ในประเทศไทย พวกเขาเหล่านี้แหละคือความบันเทิงที่ต้องยกนิ้วให้ว่าเป็นยุคคึกคักของวงการเพลง และเพลงฮิตเยอะมากจนนึกไม่ออกว่าเพลงไหนไม่ดังบ้าง
.
และ ‘ความนอสตัลเจีย (Nostalgia)’ โหยเพลงไทยป็อปยุคก่อนในทุกครั้งที่โอกาสจับไมค์ร้องคาราโอเกะนี่แหละ คือเครื่องพิสูจน์ว่าพวกเราเองก็เติบโตมาพร้อมกับ T-POP
.
อดีตอันข่มขื่น
น่าแปลกใจตรงที่เส้นทางของ T-POP ไม่ใช่กราฟพุ่งสุดหรือดำดิ่งจนน่าอนาถ แต่กลับขึ้นๆ ลงๆ และเป็นเส้นตรงบ้าง คล้ายกับรถไฟเหาะก็คงไม่ผิดเท่าไหร่ ซึ่งในยุคสมัยที่สังคมไร้อินเทอร์เน็ตเมื่อหลายสิบปีก่อน เป็นยุคทองของเทปคาสเซ็ท ไปจนถึงซีดีเพลง และการันตีความป็อปปูลาร์และความปังปุริเย่ด้วย ‘ยอดขาย’ ยิ่งเยอะเท่าไหร่ก็ยิ่งดังมากเท่านั้น นั่นหมายรวมถึงเม็ดเงินที่เข้ามาด้วย
.
แต่อยู่ดีๆ วงการเพลงไทยป็อปก็แผ่วลงอย่างเห็นได้ชัด และศิลปินบางกลุ่มต้องโบกมือบ๊ายบายจากอุตสาหกรรมเพลงเร็วกว่าปกติ เพราะการมาของ ‘แผ่นผีซีดีเถื่อน’ ทำลายวัฎจักรให้เสียระบบ ซึ่งจากเดิมที่ศิลปินและค่ายต้องพึ่งพายอดขายเป็นหลัก มันกลับไม่ใช่แหล่งรายได้ที่จะเลี้ยงปากท้องให้อยู่รอดต่อไป
.
แถมการทำเพลงแนวป็อปต้องลงทุนสูง แต่ได้ผลตอบแทนไม่เต็มที่ ต่อให้ ‘เพลงดัง’ ก็ไม่มีความหมาย อีกทั้งอุตสาหกรรมไทยป็อปยังไม่มีนายทุนคนไหนพร้อมเสี่ยงในระยะยาว บวกกับป็อปคัลเจอร์จากนานาประเทศเริ่มเข้ามาแย่งสัดส่วนตลาดทีละเล็กละน้อยยิ่งทวีคูณความยาก เพราะประเทศไทย ‘ไร้พื้นที่รองรับ’ อื่นๆ ด้วย
.
บางคนอาจทักท้วงว่าเรามี ‘7 สีคอนเสิร์ต’ ซึ่งเป็นพื้นที่ ‘โชว์’ อย่างเดียวเท่านั้น ซึ่งไม่มีปฏิสัมพันธ์กับคนดู เช่น การโหวตให้กับศิลปินที่ชื่นชอบเพ่ือคว้าชัย ‘เพลงดีประจำสัปดาห์’ ดังนั้นนอกจากการสนับสนุนจากสปอนเซอร์รายการจึงแทบไม่มีรายได้อื่นๆ เข้ามา ประกอบกับเป็นเวทีเดียวในยุคนั้นที่ให้ศิลปินมาแสดง ขณะที่ปริมาณนักร้องนั้นมีเยอะกว่าหลายเท่าตัว จึงไม่เพียงพอต่อการผยุงศิลปินทุกคน
.
ยังไม่รวมร้านเหล้า ผับ บาร์ ที่กลายเป็นอีกหนึ่ง ‘เวทีโชว์’ ให้กับศิลปินแทน ถึงแม้จะมีรายได้เข้ามาแต่ก็ไม่ยั่งยืน หรือบางครั้งก็มี ‘อีเวนต์เฉพาะ’ ซึ่งโปรโมตให้เข้าถึงคนไม่กี่กลุ่ม ส่วนรายการเพลงก็เน้นเปิดมิวสิกวิดีโอผ่านโทรทัศน์เสมือนเพลย์ลิสต์ที่เราฟังในสปอติฟาย (Spotify) จึงมีเพียงค่าลิขสิทธิ์เพลงเป็น ‘รายได้’ เท่านั้น แถมภาครัฐไม่ได้ให้การสนับสนุนอย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วย จึงไม่แปลกที่ T-POP จะแผ่วลง
.
ขณะที่วงการ K-Pop มีพื้นที่เพียบพร้อมให้ศิลปินได้ ‘เฉิดฉาย’ ทั้งรายการเพลง รายการวาไรตี้ มินิซีรีส์ หรือการสร้างวัฒนธรรมย่อย เช่น แท่งไฟ สะสมการ์ดจากอัลบั้ม Meet&Greet กับศิลปิน ฯลฯ ผนวกกับแรงสนับสนุนจากภาครัฐ ทำให้รายได้ของเคป็อปนั้นมาจากหลายทางและช่วยผยุงให้อยู่รอดได้
.
เหตุการณ์ครั้งนั้น จึงเป็นจุดเปลี่ยนให้วงการเพลงเฟ้นหาลู่ทางการสร้างรายได้ โดยไม่พึ่งยอดขายอัลบั้มเป็นหลักอีกต่อไป
.
เมื่อ T-POP พร้อมสยายปีก
การเห็นศิลปิน T-POP ยุคใหม่เริ่มสยายปีกในวงการเพลงไม่ว่าจะเป็น Trinity, 4EVE และอีกนับไม่ถ้วนที่หลายค่ายเพลงพร้อมลุยเต็มพิกัด เพราะศักยภาพของเด็กไทยใช่ว่าจะเทียบเคียงต่างชาติไม่ได้ เพียงแต่เรายังไม่มีพื้นที่รองรับความสามารถความเก่งของเด็กกลุ่มนี้ รวมถึงอาการคิดถึงการ ‘ความกามิกาเซ่’ ที่แฟนๆ ให้การตอบรับจนกระพรือเทรนด์ทีป็อปให้มาแรงยิ่งขึ้นในไทย
.
ถ้าจำ ‘รักติดไซเรน (My Ambulance)’ เพลงประกอบละครรักฉุดใจนายฉุกเฉิน ทำตลาดเพลงแตกเพราะมีกลิ่นอายของ ‘กามิกาเซ่’ (Kamikaze) เรียกยอดวิวในยูทูปไปมากกว่า 236 ล้านวิว ซึ่งนับว่าเป็น ‘Soft Power’ อย่างหนึ่งที่นอกจากจะให้นอสตัลเจียเพลงยุค MSN ก็ทำให้คนตระหนักได้ว่า T-POP บ้านเราก็ดีเหมือนกันนี่หว่า!
.
ปฏิเสธไม่ได้ว่า ณ เวลานี้ T-POP กำลังมาแรงบนโซเชียลมีเดียและสื่อกระแสหลัก เพราะเทคโนโลยีที่อยู่ในทุกอณูของชีวิตประจำวัน ทำให้เราอัปเดตข่าวสารของวงการเพลงได้ทันท่วงที เทรนด์ทีป็อปแบบไหนกำลังมา วงไหนกำลังเปรี้ยงในต่างแดน ฯลฯ อีกทั้งแพลตฟอร์มฟังเพลงอย่างถูกลิขสิทธิ์ก็ผุดขึ้นเป็นจำนวนมาก ทำให้ค่ายเพลงและศิลปินไทยเผชิญหน้ากับความปวดใจเรื่อง ‘ของเถื่อน’ น้อยลง
.
ส่วนแฟนเพลงที่อยากเห็นศิลปินของตัวมากขึ้นก็สมหวัง เพราะจะได้เห็นมุมต่างๆ ของศิลปินผ่านคอนเทนต์บนโลกออนไลน์มากขึ้น ชนิดที่ถ้าเป็นยี่สิบปีก่อน เราคงไม่ได้เห็นชีวิตประจำวัน หรือเรื่องเฮฮาปาจิงโกะของพวกเขาแน่ๆ และแน่นอนว่าค่ายเพลงกับศิลปินก็มีรายได้จากหลายทาง โดยไม่ต้องพะว้าพะวงว่า ‘วันนี้คือวันเกษียณอายุในอาชีพนักร้องของตัวเองหรือเปล่า’
.
ในวันที่ประเทศไทยกำลังให้พื้นที่ทีป็อปมากขึ้น การได้เห็นรายการเพลงใหม่ๆ อย่าง ‘T-POP STAGE’ ที่เปิดให้โหวตอย่างจริงจังเหมือนรายการ M-Countdown, Inkigayo หรือ Music Bank จากแดนกิมจิ และเป็นสเตจแรกในสังเวียนทีป็อป ซึ่งอาจยังไม่เป็นที่รู้จักมากเท่าไหร่ แต่ถือว่าเป็นก้าวครั้งสำคัญของวงการที่พร้อมให้ศิลปินไทยได้โลดแล่น และมอบความสนุกแก่ผู้ชมต่อไปเรื่อยๆ
.
หากถามว่า “T-POP เปรี้ยงแล้วหรือยัง?” ก็คงพูดไม่ได้ทันทีว่าประสบความสำเร็จจนขับเคลื่อนประเทศได้เหมือน K-Pop หรือ J-Pop แต่เราค่อยๆ ก้าว ค่อยๆ ไต่ขึ้นบันไดอย่างช้าๆ และมั่นคง อีกทั้งคนรุ่นใหม่ที่มีทีท่าว่าสนใจเพลงไทยป็อปมากขึ้น และพร้อมให้การสนับสนุนอย่างเต็มที่ ก็อาจกลายมาเป็นแฟนเพลงกลุ่มใหญ่ที่เข้มแข็งแล้วขับเคลื่อนวงการนี้ต่อไปได้ในอนาคต ฉะนั้น ณ วันที่ T-POP กำลังยืนอยู่ตอนนี้ แน่นอนว่ามันต่างจากสิบปีก่อนอย่างสิ้นเชิง และบอกได้ว่าเรากำลังเข้าใกล้ความตั้งใจทีละนิดว่า ‘อยากเห็น T-POP ไปไกลระดับโลก’
บทความอ้างอิง
ผู้จัดการออนไลน์. เกิดแล้วดับ-รอดแต่ไม่ปัง!? เจาะลึกชะตากรรม “บอยแบนด์ - เกิร์ลกรุ๊ปสัญชาติไทย”. https://bit.ly/3jkW4Kd
MAYA CHANNEL. การกลับมาของ T-POP ความภูมิใจวงการเพลงไทย. https://bit.ly/38j59wQ
Positioning ปิดตำนาน “เจาะใจ” - “7สี” เมื่อหมดแรงจะ “ยื้อ” ก็จำต้อง “ยุบ”. https://bit.ly/3jn8scK